اصطلاح سواد دیجیتال برای شما چه معنایی دارد؟ اگر از اطرافیان خود این سوال را بپرسید، احتمالاً با جوابهای گوناگونی مواجه میشوید. اگر از من بپرسید که میگویم حلکننده مشکلات شما اسمش سواد دیجتال است. این روزها حتی بچهها هم دسترسی به اسمارتفون و تبلت دارند و بلدند به خوبی از آنها استفاده کنند. در بعضی موارد حتی بهتر از مادر و پدرشان. تعریف سواد دیجیتال خیلی خلاصه و مفید به این صورت است؛ به استفاده موثر و مناسب از تکنولوژی سواد دیجیتال میگویند. البته این که بتوانید یک پیام به دوستتان بفرستید، سواد دیجیتال محسوب نمیشود. بلکه منظور از استفاده موثر از تکنولوژی، حل کردن مسئلهای با استفاده از ابزار دیجیتال میباشد. در این مطلب در مجله اَپتیسان به بررسی و کاربرد سواد دیجیتال میپردازیم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا بدانید سواد دیجیتال چیست و چه تاثیری در زندگی شما دارد.
سواد دیجیتال یعنی چی؟!
توانایی استفاده از ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی و تکنولوژی دیجیتال برای پیدا کردن، ارزیابی، ایجاد و انتقال اطلاعات سواد دیجیتال میباشد، که نیاز به مهارتهای فنی و همچنین شناختی دارد. این تعریف تا حدود زیادی شبیه به تعریف مفهومی استعداد دیجیتال است اما این موضوعات در عمل باهم تفاوتهای بسیاری دارند. برای اکثر زمینههای کاری مخصوصاً شغلهای مدرن، سطحی متفاوت از سواد دیجیتال برای افراد نیاز میباشد. برای مثال یک دیجیتال مارکتر حداقل باید به ارتباطات و همکاری آنلاین و همچنین استفاده از سوشال مدیا، مسلط باشد. سواد دیجیتال توانایی شناسایی و استفاده راحت از فناوری و تکتولوژی در دسترس، به صورت خلاقانه برای یادگیری و کار، حل کردن مشکلات و چالشهای زندگی در دنیای بیکران دیجیتال این روزها میباشد. شما اگر قرار است در اقیانوس دیجیتال شنا کنید، بدون سواد دیجیتال احتمالاً غرق میشوید. شما باید مهارت استفاده از تکنولوژی، جستوجو و ارزیابی اطلاعات و مدیریت دادهها را داشته باشید تا در این اقیانوس غرق نشوید. البته داشتن سواد دیجیتال میتواند نیازمند مهارتهایی مثل مدیریت رسانه، داشتن هویت آنلاین، امنیت شخصی و تولید محتوا نیز میباشد.
به کمک این مهارتها، سطح سواد دیجیتال خود را بالا میبرید. امروزه همه اطلاعات مورد نیاز در اینترنت وجود دارد و منبع کلیدی اطلاعات میباشد. البته قرار نیست عضویت در یک مجله آنلاین یا خواندن چند ایبوک سطح سواد دیجیتال شما را بالا ببرد. برنده کسی است که بتواند اطلاعات موجود را به خوبی پیدا کند و با ارزیابی درست، آنها را به محتوایی جدید تبدیل کند. احتمالاً متوجه شدید که سواد دیجیتال نیاز به مهارتهای مختلفی دارد. افرادی که در راه رسیدن به سواد دیجیتال هستند، سؤالات مهمی در مورد محتوای آنلاینی که با آن مواجه میشوند، میپرسند و در مورد آن تحقیق میکنند. البته که هرچه سواد دیجیتال بیشتری پیدا کنند، مهارتهای جستوجوی آنهای نیز بیشتر میشود و این کار را راحتتر انجام میدهند. یکی از اصول اولیه و حیاتی سواد دیجیتال، درک مطلب میباشد. به کمک درک مطلب میتوانید ایدهها را از منابع مختلف استخراج کنید. سواد دیجیتال برای ادامه فعالیتهای شما در این زمانه، بسیار مهم میباشد. عدم توانایی استفاده از فناوریهای دیجیتال به این معنی است که بسیاری از کارها را نمیتوانید به راحتی انجام دهید. در واقع سواد دیجیتال به شما کمک میکند، بهرهوری خود را افزایش دهید و زندگی شخصی و حرفهای خود را به تجربه ای بسیار بهتر تبدیل کنید.
انواع سواد دیجیتال
سواد دیجیتال فقط استفاده از محتوای موجود در دنیای مجازی و اینترنت نیست. بلکه در مورد روش استفاده بهینه از نرمافزارها و سختافزارها میباشد. پنج مورد از انواع سواد دیجیتال را با هم در ادامه بررسی خواهیم کرد.
سواد دیجیتال اطلاعاتی
سواد اطلاعاتی یکی از مهمترین زیرشاخهها و انواع سواد دیجیتال میباشد. به کمک سواد اطلاعاتی اصول و ایدههای دیجیتال را یاد میگیرید و اکوسیستم فناوری را درک خواهید کرد. زمان آن فرا رسیده است که به طور جدی و عمیق با اطلاعات آشنا شوید و و با استفاده از آن برای رسیدن به اهداف خود آماده باشید.
سواد دیجیتال فنی
سواد فنی دانش استفاده از ابزارهای دیجیتال میباشد. برای بهبود سواد دیجیتال خود، باید بتوانید از ابزارهای دیجیتال به درستی در راستای اهداف حرفهای استفاده کنید. در این راه به سواد فنی نیاز خواهید داشت. سواد فنی همان یادگیری روشهای استفاده از جدیدترین تکنولوژی موجود دنیا، مثل اسمارتفونها و نرمافزارهای مختلف میباشد. این نوع از سواد دیجیتال در واقع به روش کار با ابزار دیجیتال اشاره دارد.
سواد رسانهای
سواد دیجیتال رسانهای یک مسئله مهم و یکی از پایههای سواد دیجیتال میباشد. سواد رسانهای یا مدیریت رسانه برای تحقیق در مورد دانش و محتوای موجود در فضای دیجیتال و در نتیجه توانایی تمایز بین محتوای خوب و بد میباشد. شما در دنیای بیکران اطلاعات آنلاین باید توانایی تشخیص محتوای معتبر را به دست بیاورید. سواد رسانهای به شما کمک میکند تا در طول این دنیای مجازی پر از محتوا، راهحل مناسب و بهینه را پیدا و از آن به درستی استفاده کنید. وقتی سواد دیجیتال شما زیاد باشد باید بتوانید تفاوتها در اطلاعات و محتوا را شناسایی کنید و دانش کافی برای تحقیق در مورد آنها را به دست بیاورید. برای مثال با طراحی نقشه سفر مشتری میتوانید مسیر خرید یک مشتری را از اولین گام تا پایان خرید بررسی و طراحی کنید و با کمی تحقیقات میتوان به کوتاهترین و راحتترین مسیر برای مشتری رسید و رضایت خرید از فروشگاه آنلاین خود را به حداکثر برسانید. همچنین با استفاده درست از سواد رسانه میتوانید افراد را به مشتریانی وفادار و دائمی تبدیل کنید. اشاره کردیم دنیای دیجیتال مثل یک اقیانوس میباشد. پس بهتر به کمک مدیریت رسانه و سواد دیجیتال برای خود یک کشتی کوچک بسازید و در این دنیای بیکران دیجیتال، مسیر پیشرفت را طی کنید.
سواد محتوایی دیجیتال
سواد محتوایی دیجیتال کمک میکند تا محتوای دیجیتال با دقت و عمق بیشتری شناخته و درک شود. آشنایی با انواع محتوا و سواد بصری دیجیتال در حد تشخیص رنگ و روانشناسی رنگ و تحلیل بصری اولیه سایت پایههای این نوع سواد دیجیتال میباشند.
سواد دیجیتال اجتماعی
سواد دیجیتال اجتماعی به دلیل این که در دنیای امروز هر لحظه یک اتفاق جدید رخ میدهد خیلی مهم شده است. به اشتراک گذاری تصاویری از مشکلات در دنیای مجازی به همان اندازه دنیای غیرمجازی مهم میباشد. البته که اگر کار تولید محتوا هم انجام میدهید، باید ادب و فرهنگ متناسب با جامعه را در اولویتهای خود داشته باشید.
کاربرد سواد دیجیتال چیست؟
سواد دیجیتال برای تثبیت و حضور شما در دنیای مدرن مهم است. عدم توانایی استفاده از فناوریهای دیجیتال به این معنی است که بسیاری از کارها را نمیتوانید به سادگی انجام دهید. در واقع سواد دیجیتال دسترسی شما یه خیلی کارها و یا همان کارایی شما را بالا میبرد. اگر بتوانید از کارایی خود در محیطی مناسب به خوبی استفاده کنید، زندگی خود را بهبود خواهید بخشید. کاربرد سواد دیجیتال محدود نیست. شما با داشتن سواد دیجیتال دستاوردهای زیادی خواهید داشت. البته که راههای کوچک بسیاری وجود دارد، که می توانید با یادگیری مهارتها و کاربرد سواد دیجیتال زندگی خود را بهبود بدهید. یک کاربرد سواد دیجیتال برقراری ارتباط راحت با دیگران و شبکهسازی است که به راحتی میتوانید آن را انجام دهید. به کمک سواد دیجیتال به راحتی میتوانید در زمان و هزینه صرفهجویی کنید. برای مثال میتوانم بگویم در چه دورهای رزرو یک تور و سفر به آسانی امروز بوده؟ جواب را حتماً خودتان میدانید.
شما به کمک سواد دیجیتال به راحتی میتوانید در این دوره زمانی که خیلی از کشورها همزمان از بیکاری و کمبود نیروی کار متخصص رنج میبرند، کار خوبی پیدا کنید. دیگر دورهی این که رزومه خود را پرینت کنید و دنبال کار باشید تمام شده است و باید در دنیای آنلاین برای خود شغلی دست و پا کنید. بهروز ماندن و دانستن این که در دنیا چه میگذرد، خیلی مهم است. دریافت سریع اطلاعات مختلف میتواند زندگی شما را تغییر دهد. یک کاربرد سواد دیجیتال این است که شما میتوانید به کمک سواد دیجیتال اطلاعات را در مقیاس جهانی دریافت و بررسی کنید. اگر یک اسمارتفون دارید تقریباً دایرهالمعارف کل دنیا در دستان شماست. فقط کافیست به کمک سواد دیجیتال از آن در راستای اهداف و جشمانداز زندگی حرفهای خود استفاده کنید. شما میتوانید خیلی سریع درباره بهروزترین مسائل بخوانید و یاد بگیرید. آموزش بهروز این روزها حرف اول را میزند که از قضا کاربرد سواد دیجیتال نیز میباشد. شما همواره و به صورت مداوم میتوانید چیزهای مختلف یاد بگیرید و اطلاعات عمومی و تخصصی خود را بالاتر ببرید. اشاره کردیم که کاربرد سواد دیجیتال محدود نیست و میتوان لیستی بلندبالا برای آن تهیه کرد ولی تعدادی از اصلیترین کاربردهای سواد دیجیتال را در لیست زیر مشاهده میکنید.
- به روز رسانی
- تبدیل شدن به یک شهروند دیجیتالی
- کسب اطلاعات در مقیاس جهانی
- از بین بردن شکاف دیجیتال
- داشتن هویت آنلاین
- یادگیری سریع و مادامالعمر
- آموزش راحت به دیگران
- ساختن ارتباطات
- صرفهجویی در زمان و هزینه
- ایمنی آنلاین
- شغل بهتر
- دسترسی و مدیریت اطلاعات
- سرگرمی
سخن پایانی
در زندگی امروزی، همواره و هر روزه نیاز است که از تکنولوژیهای دیجیتال استفاده کنیم. شما یک روز بدون گوشی موبایلتان دوام نمیآورید. همین مسئله، بیانگر اهمیت سواد دیجیتال میباشد. هرچه در سواد دیجیتال پیشروی بیشتری داشته باشید، مسیر پیش رو برای شما هموارتر خواهد شد. بار اولی که سعی کردید از یک دوره آنلاین چیزی یاد بگیرید قطعاً از امروز خیلی برایتان سختتر بوده. یادگیری مسائل جدید در سواد دیجیتال همیشه آسانتر است. واقعاً اهمیت سواد دیجیتال به قدری است که نمیدانم چگونه باید روی آن تاکید کنم. با استفاده درست از سواد دیجیتال شما، به راحتی میتوانید از فناوری و اینترنت بیشترین بهره را ببرید و یاد بگیرید چگونه از سواد دیجیتال در انتشار محتوا و بروز خلاقیت و حتی برای مسائل ساده روزانه استفاده کنید. یک تفاوت میان سینیور و جونیور در فضای کار دیجیتال همین مورد است. سواد دیجیتال به شما کمک میکند از دادهها بیشترین بهره را ببرید و ایدهها و محصولات جدید را همگام با محیط دیجیتال طراحی کنید. سواد دیجیتال یکی از مهمترین مسائل در دنیای حرفهای آینده میباشد. شما در هر گام از زندگیتان قرار است به تکنولوژی و محیط دیجیتال متصل باشید و مهارت فردی کار دیجیتال خود را برای کار بهتر تقویت کنید، پس بهتر است که از همین الان سطح سواد دیجیتال خود را بالا ببرید تا از دنیای دیجیتال آینده عقب نمانید. در این مقاله در آژانس دیجیتال مارکتینگ اُپتیسان انواع و کاربرد سواد دیجیتال را بررسی کردیم و سعی کردیم که اهمیت آن را به صورت کامل بازگو کنیم. امیدواریم که اهمیت سواد دیجیتال در جامعه به خوبی درک شود و با پیشرفت در سطح سواد دیجیتال جامعه، بتوانیم کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنیم. همچنین شما هم اهمیت سواد دیجیتال را به خوبی درک کرده باشید و از آن به بهترین نحو ممکن در زندگیتان از آن استفاده کنید.